Madde bağımlılığı, insanlık tarihinden bugüne gelen ve insanlığın sağlığını tehdit eden dünyanın en önemli sorunudur.

Gençlerimizi ve toplumumuzu her türlü kötü alışkanlıktan korumak için 5 Mart 1920 ‘de merkezi İstanbul’da yer alan  “Hilâl-i Ahdar” adında cemiyet kuruldu. Daha sonra Yeşil Hilal, Yeşilay şeklinde adı değişti. Sonraki yıllarda ise günümüzdeki adını Türkiye Yeşilay Cemiyeti olarak aldı.

Yeşilay, madde bağımlılığı ile mücadele eden ve bütün zararlı alışkanlıklardan halkın ve en önemlisi gençlerin korunması için yaptığı çalışmalarla kamuya yararına çalışan, gönüllülük esaslı bu sebeple de “Kamuya Yararlı Cemiyetler” arasında yer almaktadır.

Her yıl 1- 7 Mart tarihleri Yeşilay Haftası olarak kutlanmaktadır. Yeşilay, amacını duyurmak için her yıl Yeşilay haftasında çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.

Sağlığın tanımı ruhen, beden ve sosyal yönden tam bir iyilik hali olarak tanımlanır. İşte bu tanımı tamamen yok edebilen veya bozabilen tek sorun madde bağımlılığıdır. Ruhen bozar çünkü madde bağımlıları psikiyatri kliniklerinde tedavi edilir, bedenen bozar çünkü vücudumuza fizyolojik zararlarını herkes bilir, sosyal yönden sağlığımızı bozar çünkü etrafımızdaki kişilerle ailemizle arkadaşlarımızla ilişkilerimizi olumsuz yönde etkiler. Kısacası bilimsel literatürlerde yer alan sağlık kavramında hiç bir şey bırakmaz.

Tüm sağlık problemlerinde olduğu gibi, madde bağımlılığında tedavi maliyetleri, korunma maliyetlerinden çok yüksektir.

Özellikle Başkanı olduğum 23. yasama yılında Madde Bağımlılığı İle Mücadele ile ilgili Araştırma Komisyonunun raporu bu mücadelede önemli katkı sağlamış madde kaçakçılığı ve kullanımın konusunda önemli tespitler ve önerilerde bulunmuştur.

 

Komisyonumuz bu konuya sadece ahlaki ve adli açıdan bakmamış, konunun sağlık, toplumsal huzur ve terörle yakın ilişkisini de irdelemiştir.

Geçen aylarda çıkan 2013 TUBİM raporu gösteriyor ki madde bağımlılığı tüm dünyada olduğu gibi bizim ülkemizde de çocuklar ve gençler için önemli bir sorundur. TUBİM 2013 raporunda, Yaşam Boyu Madde Kullanım oranları Erkeklerde %3,5 kadınlarda %2,6 tespit edilmiştir. Maddi duruma göre oranlarda ise kişinin maddi durumu asgari ücret civarına indikçe kullanım oranları arttığı görülmektedir. Medeni durumda ise bekâr yaşayan insanların evli olanlara oranla daha fazla madde bağımlısı olduğu görülmektedir. 2013 yılında 5000 kişiye yakın madde bağımlısı yataklı tedavi merkezlerinde tedavi olurken 200000 kişi ise polikliniklerde ayaktan tedavi olmuştur. 2013 yılında özellikle bulaşıcı hastalıklarda tedavi gören ve test yapılan madde bağımlılarının %50 sinin HCV hastalığına yakalanması da beklenen bir istatistiktir. Özellikle 2013 yılında Madde bağımlılığında sırası ile sigara, esrar ve alkol ilk üç sıradadır. Yasadışı kullanılan madde olarak da esrar birinci sıradadır. Madde kullanımının ilk denem yaşı ise 15-19 olduğu TÜBİM 2013 raporunda özellikle vurgulanmıştır.

İstatistikler her geçen yıl gösteriyor ki, madde bağımlılığı ile mücadelede başarı, bireysel mücadelenin yanında toplumun mücadeleye tam dâhil olmasıyla mümkündür.  Tedavi edici sağlık hizmetlerinin koruyucu sağlık hizmetlerinde hem maliyetinin yüksek olması hem de başarı olarak koruyucu sağlık hizmetlerinin daha kolay olması gibi önemli sebeplerden Yeşilay Haftası’nı fırsat bilerek toplumu bu konuda bilgilendiren bilinçlendiren etkinliklere mutlaka katılmalı ve toplum olarak bu konuda mücadelemize hep birlikte devam etmeliyiz.                       

Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR

Adana Milletvekili

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı